Artikelindex
Congo: De uitdagingen van vrede, van het bestuur en democratie
In het kader van het project "Burgelijke participatie en vredesopbouw in Zuid-Kivu", werd op 28 maart 2013, door de 4 partners van KBA, namelijk APRODEPED, Groupe Jérémie, Juste Cause Congo en RODHECIC, een evenement georganiseerd dat de naam kreeg “apotheose voor de vrede”. Voor deze gelegenheid werd Mevrouw Annie Bukaraba, onafhankeleijke consultante in Bukavu, uitgenodigd een spreekbeurt te geven met de hierboven genoteerde titel. Volgens haar liggen de zaden van het conflict in de contextuele problemen: de straffeloosheid en het protectoraat, onveiligheid, armoede, uitsluiting en manipulatie. Na deze vaststellingen begint ze met een serie vragen die iedereen zich stelt om nadien de uitdagingen voor de vrede te onderscheiden. In hetgeen volgt geeft KBA u uittreksels die zij samengebracht heeft vanuit het verslag van de apotheose van Paul Kabeya, beheerder van het project en gelast met de financies van RODHECIC.
De uitdagingen van vrede
Volgens Mevrouw Bukaraba liggen de kiemen van de conflicten in de contextuele problematiek: de straffeloosheid en het protectoraat regime, de onveiligheid, de armoede, de uitsluiting en de manipulaties. Naar aanleiding van deze vaststellingen opent ze haar betoog met een reeks vragen die iedereen zich stelt, om daarna de uitdagingen van vrede te onderscheiden. Volgende vragen komen aan bod: “Kan men, na de conflicten, de verzoening funderen op het vergeten? De daders van slachtpartijen, plunderingen, verkrachtingen en van seksuele geweldplegingen blijven ongestraft. Gaat deze straffeloosheid er niet voor zorgen dat de conflicten weer oplaaien? Hoe kan er een onderscheid gemaakt worden tussen rechtvaardigheid en wraak? Vormt het gerechtelijk proces een moment van burgerlijke vorming voor de vrede? Wat is de verhouding tussen rechtvaardigheid en vergiffenis, tussen rechtvaardigheid en verzoening? Hoe kunnen de belangrijkste daders werkelijk bereikt worden? Hoe kan de actieve of passieve medeplichtigheid, door geopolitiek belang of onbewustheid van sommige buitenlandse regeringen, gesanctioneerd worden in het opstellen van psychologische en materiële voorwaarden van het conflict?”
Mevrouw Bukaraba doet eerst en vooral de vaststelling dat in de regio, meer bepaald in Zuid-Kivu, “Iedereen spreekt van vrede. Velen zijn betrokken bij het zoeken naar oplossingen voor de conflicten, maar men heeft geen eenduidige mening over de werkelijke oorzaken van de belangrijkste conflicten vooraleer men tracht ze te beheren.” Ze baseert zich hierbij op de armoede die zich met een verontrustend tempo verder zet en die zelfs kinderen aanzet zich aan te melden bij de gewapende groepen. Mevrouw Bukaraba heeft de relatie tussen de conflicten en de armoede aangetoond, en omgekeerd, de band tussen vrede en welzijn. Ze onderstreept hierbij de moeilijkheid om rechten op te eisen in een context van oorlog. Voor haar is dit project van “burgerlijke participatie en van opbouw van de vrede in Zuid-Kivu” belangrijk omdat er vier organisaties aan hebben samengewerkt. Volgens haar zijn er, in Zuid-Kivu, personen die kunnen bijdragen tot een sociale transformatie. Maar er zijn talrijke uitdagingen en de impact ervan kan onbestaand lijken. Het is belangrijk om zich vast te klampen aan de kleine overwinningen van bewustwording in het verwerven van burgerrechten. Het is een constante strijd.
